Kiedą są Andrzejki?
Andrzejki to tradycyjny wieczór wróżb przypadający w wigilię św. Andrzeja (29 listopada).
Tradycje andrzejkowe
Początkowo wróżby andrzejkowe zarezerwowane były tylko dla panien i miały pomóc w znalezieniu męża. Wierzono, że św. Andrzej jest patronem panien, które chcą zmienić stan cywilny: „Noc Andrzeja świętego przyniesie nam narzeczonego” lub „Na świętego Andrzeja, dziewczynom z wróżby nadzieja”. Panny wychodziły przed dom i nasłuchiwały, z której strony szczeka pies – stąd nadejdzie luby.
Najpopularniejszą wróżbą było przepowiadanie imienia przyszłego małżonka. Aby się dowiedzieć, jaka będzie jego pierwsza litera imienia, należało obrać jabłko, a obierki rzucić za siebie. Kształt w jaki się ułożą miał wskazać inicjał męża. Innym sposobem było zapisanie na czerwonym sercu męskich imion. Dziewczyny przekłuwały kartkę igłą. Imię, na które trafiły należało do przyszłego ślubnego. Jeśli jednak igła wskazała puste miejsce – na małżeństwo trzeba było jeszcze poczekać.
Wróżby na Andrzejki
Andrzejkowy wieczór to także pretekst do poznania przyszłości. Najbardziej znaną tradycją jest lanie wosku – roztopiony wosk przelewa się przez dziurkę od klucza do miski z zimną wodą. Kształt odlanego wosku mówi o naszych przyszłych losach. Równie znany jest zwyczaj ustawiania butów jeden za drugim w kierunku drzwi. Osoba, której obuwie pierwsze przekroczy próg, weźmie w najbliższym roku ślub.
Katarzynki
Dla mężczyzn organizowano katarzynki (przypadające w imieniny Katarzyny w noc z 24 na 25 listopada). Dziś katarzynki odeszły w zapomnienie, więc w noc z 29 na 30 listopada bawią się zarówno mężczyźni, jak i kobiety.
Listopadowe ostatki - dlaczego?
Andrzejki to także ostatnia okazja do zabaw przed zbliżającym się adwentem. W ten dzień odbywają się huczne zabawy i imprezy.
Świętem podobnym do andrzejek są katarzynki.